مجله دلتا/ گزنه گیاهی علفی، چند ساله، پایا با ساقهای راست، چهار گوش و منشعب است که ساقه آن به طور راست تا ارتفاع یک متر بالا میرود و برگهای آن پوشیده از کرکهای گزنده است. ترکیبات شیمیایی گزنه شامل تانن، لسیتین، اسید فورمیک، نیترات پتاسیم و کلسیم، ترکیبات آهن، ویتامین C و نوعی گلوکوزید است که پوست را قرمز میکند.

خواص گزنه
گزنه از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است. برخی خواص دارویی گیاه گزنه عبارتند از:
گزنه دستگاه هاضمه را تقویت و ادرار را زیاد میکند، رفع خون در ادرار نیز از دیگر خواص گزنه است.
گیاه گزنه، برای درمان بیماری قند مفید است، بدین منظور یک فنجان دمنوش گزنه را سه بار در روز میل کنید.
برای التیام زخمها و زخمهای سرطانی از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده میشود.
از خواص گزنه افزایش شیر در دوران شیردهی است و باعث افزایش ترشح شیر میشود.
گزنه در درمان کم خونی موثر است و تعداد گلبولهای قرمز را زیاد میکند.
رفع گرفتگیهای کبد، تقویت نیروی جنسی، رفع اخلاط خونی و برطرف کردن بیماریهای پوستی از دیگر خواص گزنه است.
برای برطرف کردن کهیر از جوشانده گزنه به مقدار سه فنجان در روز میل کنید.

دمنوش گزنه روده را پاکسازی و کرمهای روده را از بین میبرد.
یکی از مهمترین خواص گیاه گزنه جلوگیری از بزرگ شدن غده پروستات در مردان است و نوشیدن دمنوش گزنه به مردان توصیه میشود.
گیاه گزنه، سرفه، سل، عفونت مجاری ادرار و ناراحتیهای روده را از بین میبرد.
گزنه مو را تقویت کرده و از ریزش موی سر جلوگیری میکند، حتی در بعضی از موارد در صورت استفاده مستمر از آن، موی سر دوباره میروید. برای استفاده از این خاصیت 6 گرم، سر شاخه، برگ و ریشه گزنه را به تنهایی یا با 30 گرم چای کوهی در یک لیتر آبجوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا حجم مایع به نصف برسد. شبها مقدری از این مایع را به سر بمالید و صبح بشویید. همچنین براق کردن و جلا دادن به موها و درمان شوره سر از دیگر خواص گزنه بوده، به این منظور بعد از شست و شوی سر موها را با چای گزنه ماساژ دهید.
برای از بین بردن زگیل، ضماد برگهای تازه آن را روی زگیل بمالید .
برای پاک کردن مثانه، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه برگ گزنه همراه با ریشه شیرین بیان استفاده میشود.
از فواید مصرف گزنه، کاهش درد نقرس است.
برای برطرف کردن ناراحتیهای زنانه قبل از عادت ماهانه از چای گزنه استفاده کنید. همچنین این چای ناراحتیهای کلیه را برطرف و کرم معده و روده را میکشد.
ضماد برگ گزنه، دردهای عضلانی را تسکین و برای برطرف کردن درد رماتیسم مفید است.

مضرات گزنه
گزنه اگر بیش از حد استفاده شود ممکن است برای روده و کلیه مضر باشد، بنابراین بهتر است با صمغ عربی و کتیرا خورده شود.
مقدار مصرف بیش از 10 گرم در روز از گیاه گزنه، ممکن است باعث بند آمدن ادرار و احتباس مایعات بدن شده و به تبع منجر به کاهش عملکرد قلب و کلیه گردد.
زنان باردار و کودکان باید از مصرف آن خودداری کنند.
از شایعترین مضرات گزنه، تحریک معده است و احتمال بروز واکنشهای آلرژیک نیز در افراد حساس وجود دارد.
از آنجا که گیاه گزنه، حاوی مقادیری از تانن است، مصرف همزمان گیاه گلدار شامل برگها یا ریشه با غذاهای حاوی آهن ممکن است باعث کاهش جذب آهن شود.